Μάνα, σύζυγος, κόρη, αδελφή, φίλη. Ο ρόλος της γυναίκας ήταν και παραμένει ίσως ο πιο ζωτικός στη διαφύλαξη του κοινωνικού μας ιστού, ιδιαίτερα στην Κύπρο.

Μάνα, σύζυγος, κόρη, αδελφή, φίλη. Ο ρόλος της γυναίκας ήταν και παραμένει ίσως ο πιο ζωτικός στη διαφύλαξη του κοινωνικού μας ιστού, ιδιαίτερα στην Κύπρο.

Επιχειρηματίας, επιστήμονας, νοικοκυρά, εργαζόμενη, εκπαιδευτικός και πολλοί άλλοι οι ρόλοι της σύγχρονης γυναίκας.

Ως κοινωνία δεν έχουμε όμως -δυστυχώς- μέχρι σήμερα πετύχει την επί της ουσίας αναγνώριση της γυναίκας στην κοινωνία μας. Ίσως για τον κάθε ένα από εμάς ατομικά να ξεχωρίζουν κάποιες γυναικείες μορφές (π.χ. η μητέρα, η σύντροφος), δεν είναι όμως γενικευμένη και θεσμοθετημένη αυτή η βούληση.

Η γυναίκα του σήμερα έχει ρόλο να διαδραματίσει, ρόλο σημαντικό και καθοριστικό. Στα κέντρα λήψεως αποφάσεων, στην Εκτελεστική και Νομοθετική εξουσία, στο σπίτι, στην κοινωνία.

Σίγουρα έχουμε σημειώσει πρόοδο τα τελευταία χρόνια:

· Γυναίκες δικαστές στην Κύπρο δεν υπήρχαν μέχρι το 1986. Το 2016 περίπου το 50% ήταν γυναίκες.
· Το ποσοστό των γυναικών ανώτερων δημόσιων υπαλλήλων από 13,5% το 2000 αυξήθηκε σε 37,3% το 2013.
· Το ποσοστό των γυναικών στη Βουλή των Αντιπροσώπων είναι 21,4% σε σύγκριση με 12,5% το 2009 και 5,4% το 1991.

Η Κύπρος κατέχει την 91η θέση (από 153 χώρες) σε ζητήματα Ισότητας των Φύλων.

Ίσως η βελτίωση σε κάποιους τομείς να είναι ικανοποιητική, σίγουρα όμως σε κάποιες από αυτές τις περιπτώσεις δεν μπορούμε να ισχυριζόμαστε ότι έχουμε πετύχει τον στόχο της πραγματικής ισότητας των φύλων. Υπάρχουν βέβαια και τομείς στους οποίους θέλουμε ακόμα περισσότερη δουλειά:

  • Από το σύνολο των 39 υποψηφίων Δημάρχων στις Δημοτικές Εκλογές του 2016, μόνο 4 γυναίκες εξελέγησαν δήμαρχοι (10,26%)
  • Από τους 1891 υποψηφίους/ες για μέλη Δημοτικών Συμβουλίων, μόνο 88 γυναίκες εξελέγησαν (4,65%). Στην Πάφο ειδικότερα, μόνο ένα μέλος του Δημοτικού Συμβουλίου Πάφου είναι γυναίκα από τα 21 μέλη, ούτε μια γυναίκα στο Δήμο Γεροσκήπου, 1 γυναίκα (από 9 μέλη) στον Δήμο Πέγειας, 2 γυναίκες (από 9 μέλη) στο Δήμο Πόλεως Χρυσοχούς.
  • Από τα 6 μέλη της Κύπρου στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ούτε μια γυναίκα.
  • Η Κύπρος κατατάσσεται 3η από το τέλος ανάμεσα στα κράτη Μέλη της ΕΕ όσο αφορά τον αριθμό γυναικών σε διοικητικές θέσεις.

Την ίδια στιγμή ως Κράτος παραμένουμε πολύ χαμηλά σε ζητήματα Ισότητας των Φύλων. Η Κύπρος κατέχει την 91η θέση (από 153 χώρες) σε ζητήματα Ισότητας των Φύλων. Κατατασσόμαστε χαμηλότερα από χώρες όπως είναι το Βιετνάμ(87), Μογγολία(79), Μπαγκλαντές(50) , Ουγκάντα(65) και πολλές άλλες. Όσο δε αφορά τους δείκτες Υγείας και Επιβίωσης των Γυναικών σε σχέση με τους άντρες η Κύπρος είναι στην 127η θέση και 111η στην πολιτική συμμετοχή των γυναικών σε κέντρα λήψεως αποφάσεων. (Global Gender Gap Report 2020, World Economic Forum).

Κατατασσόμαστε χαμηλότερα από χώρες όπως είναι το Βιετνάμ(87), Μογγολία(79), Μπαγκλαντές(50) , Ουγκάντα(65) και πολλές άλλες.

Τα όσα ακούμε σήμερα και οι αντιδράσεις δεν πρέπει να είναι «μόδα». Πρέπει να μετατραπούν σε κίνημα, κοινωνικό αλλά και μεταρρυθμίσεων και εκσυγχρονισμών.

Σε αυτή την καταγεγραμμένη και επίσημη πτυχή, υπάρχει και μια πιο ουσιαστική αλλά και σκοτεινή πλευρά. Το τεράστιο πρόβλημα της Βίας κατά των Γυναικών που το τελευταίο διάστημα αναδεικνύεται μέσα από δημόσιες και όχι συζητήσεις.

Η φρίκη και η αηδία που η κοινωνία αισθάνεται στο άκουσμα τέτοιων περιστατικών πρέπει να αποτελέσει εφαλτήριο και όχι ένα κοινωνικό πυροτέχνημα που σε λίγους μήνες θα ξεχαστεί.

Τα όσα ακούμε σήμερα και οι αντιδράσεις δεν πρέπει να είναι «μόδα». Πρέπει να μετατραπούν σε κίνημα, κοινωνικό αλλά και μεταρρυθμίσεων και εκσυγχρονισμών. Αν επώνυμες γυναίκες δεν ήταν σε θέση να εκμεταλλευτούν το βήμα που η θέση τους τους έδινε για χρόνια, ας αναλογιστούμε το μέγεθος του προβλήματος στον κοινωνικό ιστό. Από στοιχεία του ΣΠΑΒΟ (Σύνδεσμος για την Πρόληψη και Αντιμετώπιση της Βίας στην Οικογένεια) προκύπτει το συμπέρασμα ότι δεν είναι μεμονωμένα τα περιστατικά και ούτε αμελητέος ο αριθμός.

Η συντριπτική πλειοψηφία (97%) των θυμάτων δηλώνουν ότι δεν είναι η πρώτη φορά που έπεσαν θύματα βίας από το ίδιο άτομο.

Χαρακτηριστική η μαρτυρία θύματος που κατέγραψε τους λόγους που ΔΕΝ θα καταγγείλει τον πολιτικό που την βίασε:

· Οι μακροχρόνιες και χωρίς εγγυήσεις δικαστικές διαδικασίες θα την υπέβαλαν σε μια επώδυνη και ψυχοφθόρα διαδικασία.
· Η νομοθεσία είναι ανεπαρκής όσον αφορά ποινική διερεύνηση, στοιχειοθέτηση υπόθεσης, καταδίκες κλπ. Υπάρχουν πολλά κενά.
· Δεν υπάρχουν κυβερνητικές ή μη κυβερνητικές υποδομές στήριξης των επιζήσαντων.
· Οι υφιστάμενες ποινικές καταδίκες δεν αποτελούν αποτρεπτικό παράγοντα για τον θύτη.
· Ο φόβος της επόμενης μέρας και της έλλειψης στήριξης.

Έχουμε λοιπόν ευθύνη να απαντήσουμε κάθε ανησυχία και ερώτημα που κάθε γυναίκα και κάθε κάθε θύμα θεωρεί ως αποτρεπτικό παράγοντα για να μιλήσει:

  • Αυστηροποίηση ποινών για τα αδικήματα.
  • Γρήγορη εκδίκαση υποθέσεων κατά προτεραιότητα.
  • Νομική Αρωγή και ψυχολογική υποστήριξη των θυμάτων καθ’όλη την διάρκεια της εκδίκασης, διερεύνησης και μετά την καταδίκη.
  • Ενίσχυση των καταφυγίων (34 υποθέσεις απορρίφθηκαν το 2019 λόγω πληρότητας των υφιστάμενων καταφυγίων)
  • Ίδρυση κεντρικής διαδικτυακής πύλης όπου θα συγκεντρώνονται όλες οι πληροφορίες και οι πολιτικές του κράτους.  Δυνατότητα καταγγελίας μέσα από γραπτά μηνύματα σε πραγματικό χρόνο από τα θύματα ή όσους γνωρίζουν πληροφορίες.
  • Θέσπιση υποχρεωτικών κώδικων δεοντολογίας σε κάθε επιχείρηση και οργανισμό, με προβλέψεις για τη συμπεριφορά και κυρώσεις σε όσους δεν τις τηρούν.
  • Θέσπιση δυνατότητας υποχρεωτικής διαθεσιμότητας του φερόμενου ως θύτη με αναστολή αποζημίωσης μέχρι τη διαλεύκανση της συγκεκριμένης υπόθεσης.
  • Ουσιαστικό πρόγραμμα σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης στα σχολεία.  Ο σεβασμός προς στο άλλο φύλο αλλά και στη διαφορετικότητα πρέπει να διδάσκεται νωρίς.

Σε ένα σύγχρονο κράτος και σε μια σύγχρονη κοινωνία, δεν χωρούν διαχωρισμοί και διακρίσεις. Η θέση της γυναίκας ιδιαίτερα στην Κυπριακή Κοινωνία ήταν, είναι και θα είναι νευραλγική και εξέχουσα. Δεν είναι η ώρα για συνθήματα, είναι η στιγμή για αλλαγή κουλτούρας, εξέλιξη νοοτροπίας και αντίληψη του προβλήματος.

Η 8η Μαρτίου έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας. Θα έπρεπε να είναι μέρα γιορτής, μια μέρα που θα τιμούμε τα όσα μας προσφέρουν καθημερινά. Για κάποιες γυναίκες όμως είναι ακόμα μια μέρα που τους υπενθυμίζει τον γολγοθά τους αλλά και το πόσο μόνες τις έχουμε αφήσει ως κοινωνία, ως πολιτεία και ως άνθρωποι.

Δεν είναι υποχρέωση, είναι καθήκον να ανατρέψουμε αυτή την εικόνα.