Παρακολουθώ αμήχανος το τελευταίο διάστημα μια δημόσια συζήτηση όπως έχει εξελιχθεί για το ζήτημα της ανέγερσης Καθεδρικού Ναού εντός του Κήπου, “Γνωστού ως Δημόσιου Κήπου”. Η αμηχανία μου εδράζεται -κυρίως- στην επιχειρηματολογία που έχει αναπτυχθεί αλλά και στο γεγονός ότι ήλπιζα ότι ως κοινωνία είχαμε πλέον ωριμάσει και οσμωθεί αρκετά για να είμαστε σε θέση να διεξάγουμε τις όποιες συζητήσεις εντός θεμιτών πλαισίων. Ο σεβασμός μου στην πολυφωνία απόψεων ήταν, είναι και θα είναι αδιαπραγμάτευτος, εκφράζω όμως την έντονη διαφωνία μου με τις ακραίες απόψεις που ακούγονται τις τελευταίες μέρες και τολμώ να πω ότι χάθηκε η ουσία.

Υπενθυμίζω -το αυτονόητο – ότι το θέμα αφορά αυτή καθ’ αυτή τη χωροθέτηση του Καθεδρικού Ναού και κατά πόσο ανέγερσή του στο Δημόσιο Κήπο είναι η ιδανική. Το ζήτημα ανέγερσης Ναού – ή/και άλλου οικοδομήματος ανάλογου μεγέθους – στον Κήπο δεν είναι ιδεολογικό, δεν είναι πολιτικό, δεν είναι κομματικό και -προς Θεού- δεν είναι Θρησκευτικό. Υπάρχουν αξίες αδιαπραγμάτευτες που δύσκολα μπορούν να “ζυγιστούν”. Η πίστη, η Θρησκεία, η εντιμότητα, η προσήλωση στην Οικογένεια, η εθνικοφροσύνη και ο πατριωτισμός δεν μπορούν να αποδίδονται ούτε και να αναιρούνται κατά το δοκούν. Έχω επανειλημμένα αντιδράσει σε προσπάθειες “καπηλείας” και “μονοπωλίου” αξιών και θα συνεχίσω να αντιδρώ. Δεν έχει κανένας το δικαίωμα να θέτει επί αμφισβήτησης αυτές τις αδιαπραγμάτευτες αξίες ενός συνανθρώπου του, αξίες έντονα προσωπικές και κατ’ εξοχήν υπεράνω των ιδιωτικών μας απόψεων. Δεν είμαι διατεθειμένος να επιτρέψω σε κανένα να αμφισβητήσει την πίστη μου – εαν είναι ποτέ δυνατόν- και αξίες με τις οποίες γαλουχήθηκα και υπηρετώ καθημερινά.

Η σύνδεση της συζήτησης περί ανέγερσης Ναού στο Δημόσιο Κήπο με τη Θρησκεία και τις πεποιθήσεις του όποιου διαφωνεί ή/και συμφωνεί με την ανέγερση είναι τουλάχιστον ατυχής και άκυρη. Όπως ασφαλώς δεν υιοθετώ και την άποψη ότι περιβαλλοντικές ανησυχίες διακατέχουν μόνο όσους διαφωνούν. Το επιχείρημα ότι όσοι εκ των παρόντων – αλλά και όλων των προηγούμενων – Δημοτικών Συμβούλων, των αρμοδίων Τμημάτων και Υπηρεσιών εκφράζουν σοβαρές επιφυλάξεις για τη χωροθέτηση στο συγκεκριμένο χώρο το πράττουν λόγω θρησκευτικών (ή μη) πεποιθήσεων είναι τουλάχιστον άκυρο, άκαιρο και ανεδαφικό. Τέτοιου είδους προσεγγίσεις και δογματισμοί είναι εκτός κάθε θεμιτού πλαισίου. Απέχει ασφαλώς μακράν από τις διδασκαλίες του ίδιου του Χριστιανισμού.

Το θέμα δεν είναι αν επιθυμούμε ανέγερση νέου Καθεδρικού Ναού αλλά αν θεωρούμε ότι η ιδανική χωροθέτησή του είναι στο συγκεκριμένο χώρο που αιτείται η Ιερά Μητρόπολη Πάφου. Αυτό εξετάζουμε σήμερα, με συγκεκριμένα δεδομένα τα οποία δεν έχουμε το δικαίωμα να αμφισβητήσουμε. Το ερώτημα λοιπόν δεν είναι ποιοί θέλουν εκκλησία και ποιοί όχι , δεν είναι ποιοί είναι καλοί χριστιανοί και ποιοί όχι αλλά το κατα πόσο ο χώρος αυτός θα μπορούσε να αξιοποιηθεί με κάποια διαφορετική προσέγγιση και ο καθεδρικός Ναός να ανεγερθεί σε κάποια άλλη τοποθεσία…ΤΟΣΟ ΑΠΛΑ.!!!

Έχω μάθει να βασίζομαι σε επιχειρήματα για να τεκμηριώσω την άποψή μου, στο βαθμό που μου το επιτρέπουν οι γνώσεις μου.

• Είναι πολύ καλά γνωστό ότι για το ίδιο ζήτημα έχει ήδη κατατεθεί αίτηση από την Ιερά Μητρόπολη Πάφου προς το Συμβούλιο Μελέτης Παρεκκλίσεων η οποία είχε ομόφωνα απορριφθεί το 2010.
• Για λόγους που ακόμη και σήμερα δεν μας έχουν ξεκαθαριστεί επίσημα το θέμα επανέρχεται χωρίς ουσιαστικά διαφοροποίηση από το αίτημα της Ιεράς Μητρόπολης Πάφου του 2010.
• Στο πολυσέλιδο ιστορικό των αποφάσεων – το οποίο μας κοινοποιήθηκε 3 ώρες πριν τη διεξαγωγή της Ολομέλειας – καμία αρμόδια Υπηρεσία αλλά και κανένα Δημοτικό Συμβούλιο δεν ενέκρινε ούτε και υπό συγκεκριμένους όρους την ανέγερση Ναού στο συγκεκριμένο χώρο, ο οποίος είναι χαρακτηρισμένος από το Τοπικό Σχέδιο Πάφου ως “Κήπος”.
• Η Τοπική Αρχή, ο Διευθυντής Πολεοδομίας και Οικήσεως, ο Διευθυντής Τμήματος Περιβάλλοντος, το Πολεοδομικό Συμβούλιο και το ΕΤΕΚ είχαν τοποθετηθεί αρνητικά ως προς την ανάπτυξη και είχαν επαρκώς αιτιολογήσει τις απόψεις τους.
• Με ελάχιστες διαφοροποιήσεις επανέρχεται εκ νέου η αίτηση, χωρίς να έχει μέχρι σήμερα -κατά την άποψή μου- διαφοροποιηθεί κανένας από τους λόγους απόρριψης της προηγούμενης αίτησης. Άλλωστε το ίδιο το Συμβούλιο Μελέτης Παρεκκλίσεων ανέφερε ρητά ότι η “χορήγηση της Πολεοδομικής Άδειας κατά παρέκκλιση των προνοιών του Τοπικού Σχεδίου Πάφου απορρίπτεται αφού αυτή δεν τεκμηριώνεται και δεν εμπίπτει σε κανένα από τα κριτήρια του Κανονισμού 19(1)(α)-(ιβ) των περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας (Παρεκκλίσεις) Κανονισμών του 1999 [Κ.Δ.Π. 309/99] και επειδή η ανάπτυξη επηρεάζει ουσιωδώς τη γενική στρατηγική του ισχύοντος Σχεδίου Ανάπτυξης [Κανονισμός 19(2), [Κ.Δ.Π. 309/99]].”.
• Πέραν της ξεκάθαρης ανησυχίας όλων των εμπλεκομένων τμημάτων ως προς τη διαφύλαξη του Δημόσιου Κήπου ως “πνεύμονα πρασίνου” αλλά και τις κατά καιρούς δημόσιες ακροάσεις και σχεδιασμούς του Δήμου για τη δημιουργία ενός μεγάλου πράσινου ανοικτού χώρου οφείλουμε να εξετάσουμε και την Πολεοδομική ένταξη του κτιρίου. Έχοντας υπόψη θεμελιώδεις αρχές της Πολεοδομίας και Χωροταξίας είναι αμέσως αντιληπτό ότι η προσθήκη ενός κτιρίου τόσο σημαντικού όγκου θα επηρεάσει με την κλίμακά του σε πολύ μεγάλο βαθμό το δομημένο περίγυρο, ο οποίος αποτελείται από κτίρια διαφόρων εποχών σε συνεχές μέτωπο ή σημαντικών διατηρητέων νεοκλασικών κτιρίων σε πανταχόθεν ελεύθερο σύστημα με ένα μεγάλο ανοικτό χώρο ανάμεσά τους.

Πέραν όμως της “τεχνικής” πτυχής του ζητήματος, τις οποίες έχουμε υποχρέωση καθηκόντως να λάβουμε σοβαρότατα υπόψη, εγείρονται σημεία που πρέπει να εξεταστούν.

Η ίδια η διαδικασία πάσχει και αυτό θα πρέπει να το αναγνωρίσει ο κάθε αντικειμενικός παρατηρητής. Υπάρχουν σωρεία ερωτημάτων και ανησυχιών τα οποία δεν έχουν απαντηθεί.

1. Είναι ο Δημόσιος Κήπος η ιδανική ή/και μοναδική τοποθεσία για την ανέγερση Ναού;
   • Γιατί δεν διαφώνησε κανείς με τη συμφωνία μεταξύ Ιεράς Μητρόπολης Πάφου – Δήμου Πάφου – Κυβέρνησης που μέχρι πρόσφατα θεωρούσαμε δεδομένη; Όσοι είχαν και έχουν ισχυρή άποψη υπέρ της ανέγερσης Ναού στο συγκεκριμένο χώρο δεν θα έπρεπε να παραμείνουν συνεπείς και να τους δυσαρεστήσει η συμφωνία αφού βάσει αυτής της συμφωνίας θα βρισκόταν εναλλακτική τοποθεσία; Αντί τούτου, είδαμε ολόκληρη την τοπική κοινωνία -αλλά και σύσσωμο το Δημοτικό Συμβούλιο- να αγκαλιάζει και να χαιρετίζει αυτή τη συμφωνία.
   • Γιατί δεν εγέρθηκε το ζήτημα κατά τη διάρκεια εκτέλεσης των έργων Ανάπλασης; Δεν θα ήταν η ιδανική συγκυρία για ενιαίο σχεδιασμό των πλατειών και του Κήπου με την καλύτερη – κατά την άποψή τους – ένταξη του Ναού;
   • Αν η Ιερά Μητρόπολη Πάφου δεν κατείχε Τίτλο Ιδιοκτησίας του συγκεκριμένου χώρου, θα επιλέγετο και πάλι ως η ιδανική επιλογή χωροθέτησης;
2. Είναι τώρα η κατάλληλη χρονική περίοδος να ληφθεί η όποια τελική απόφαση;
   • Δεν είναι αυτονόητη η απαξίωση του θεσμού του Δημοτικού Συμβουλίου όταν εντός τόσο σύντομου χρονικού διαστήματος επανέρχεται για συζήτηση;
   • Δεν είναι επικίνδυνη η όποια σύνδεση της λήψης απόφασης με τον ορίζοντα των Ευρωεκλογών; Δεν υιοθετώ αυτή την ανάλυση αλλά πόσο εύκολα μπορεί να πείσει ο οποιοσδήποτε ότι η απόφαση λήφθηκε αμερόληπτα και αντικειμενικά;
3. Πώς περιήλθε ο χώρος του Δημόσιου Κήπου στην ιδιοκτησία της Ιεράς Μητρόπολης Πάφου και με ποιους όρους;
   • Μέχρι σήμερα δεν έχει αποσαφηνιστεί η προέλευση του χώρου του Δημόσιου Κήπου, δεδομένο το οποίο εκτός της ιδιαίτερης σημασίας που αποκτά ως προς την αξιοποίησή του οφείλουμε να εξετάσουμε προς την καταγραφή της ίδιας της ιστορίας της πόλης μας.
   • Δεν πρέπει να εξεταστεί νομική γνωμάτευση που εγείρει σοβαρότατα ζητήματα κατά πόσο είμαστε εξουσιοδοτημένοι να πάρουμε την όποια απόφαση;
4. Έχουν εξεταστεί όλα τα εναλλακτικά σενάρια χωροθέτησης Ναού;
   • Είναι ξεκάθαρο ότι η χωροθέτηση του Καθεδρικού Ναού στην περιοχή του Μουσαλλά τόσο Χωροταξικά όσο και Πολεοδομικά ενδείκνυται πολύ περισσότερο.
5. Οι ανάγκες μας σήμερα είναι αυτές του Καθεδρικού ή Μητροπολιτικού Ναού; Δεν είναι λίγες οι πόλεις που έχουν μεγαλοπρεπείς Μητροπολιτικούς Ναούς σε άλλη τοποθεσία από τους Καθεδρικούς τους:
   • Λεμεσός
     • Μητροπολιτικός Ναός Παναγίας Παντάνασσης (Καθολικής)
     • Καθεδρικός Ναός Αγίας Νάπας
   • Θεσσαλονίκη
     • Καθεδρικός Ναός Αγίας Σοφίας
     • Μητροπολιτικός Ναός Αγίου Γρηγόριου του Παλαμά
     • Ναός Αγίου Δημητρίου για μεγαλοπρεπείς λειτουργίες.
   • Βόλος
     • Μητροπολιτικός Ναός Αγίου Νικόλαου
     • Καθεδρικός Ευαγγελίστρια της Ν. Ιωνίας.

Στην περίπτωση της ανέγερσης Ναού στον Κήπο, γνωστό ως “Δημόσιο Κήπο” είναι εμφανές ότι ως Τοπική Αρχή έχουμε αποδειχθεί κατώτεροι των περιστάσεων. Όχι ως προς την όποια απόφαση έχει ήδη ή πρόκειται να ληφθεί αλλά ως προς τη διαχείριση του όλου ζητήματος. Με διαδικασίες express κληθήκαμε και καλούμαστε να λύσουμε ένα θέμα που για δεκαετίες μένει ανοιχτό, έχοντας ενώπιον μας ελλιπή δεδομένα αλλά και αβέβαιη κατάληξη – αφού δεν είναι βέβαιο ότι το Συμβούλιο Μελέτης Παρεκκλίσεων θα διαφοροποιηθεί από την αρχική του θέση. Το μόνο που έχει πετύχει μέχρι σήμερα αυτή η τακτική είναι να αναζωπυρώσει εντάσεις, να δημιουργήσει πόλωση και να διχάσει σε ένα βαθμό την κοινωνία μας. Αποστολή όμως του Δημοτικού Συμβουλίου μιας πόλης θα έπρεπε σε κάθε περίπτωση να ενισχύει την κοινωνική συνοχή, να ενώνει όλες τις φωνές και με νηφαλιότητα να εμπνέει κοινωνικό διάλογο προς επίλυση τέτοιων θεμάτων.

Έχουμε ενώπιον μας μια πρόταση χωροθέτησης Καθεδρικού Ναού, η οποία έχει ήδη απορριφθεί και ενδεχομένως να απορριφθεί εκ νέου. Ο όποιος σχεδιασμός θα προκύψει αφού τεθούν διάφοροι περιορισμοί, εφόσον όλοι παραδέχονται ότι πρέπει να τεθούν “όροι” και “περιορισμοί”. Θα εμπλακούμε σε γραφειοκρατικές διαδικασίες και ασφυκτικούς περιορισμούς που όχι μόνο θα επηρεάσουν δυσμενώς το Δημόσιο Κήπο αλλά και ενδεχομένως να αδικήσουν τον ίδιο τον Καθεδρικό Ναό. Οφείλουμε όλοι μαζί να εξετάσουμε εναλλακτικές επιλογές χωροθέτησης άμεσα ούτως ώστε να αποκτήσει η πόλη μας ένα μεγαλοπρεπή Ναό αλλά και ένα Ιστορικό κέντρο όπως της αρμόζει. Το ερώτημα λοιπόν είναι επιθυμούμε ένα Καθεδρικό Ναό μεγαλοπρεπή ή επιθυμούμε Ναό στο Δημόσιο Κήπο;

Πόσοι μπορούν να ισχυριστούν ότι η ανέγερση Καθεδρικού Ναού στο Μουσαλλά δεν θα ήταν απείρως καλύτερη ως λύση από κάθε δυνατή άποψη;

• Αυτή ήταν άλλωστε και η αρχική βούληση και θέληση της Ιεράς Μητρόπολης Πάφου.
• Τα όποια νομικά κωλύματα υφίστανται είναι σίγουρα λιγότερα από αυτά του Δημόσιου Κήπου για τον οποίο έχει ήδη απορριφθεί από όλα τα αρμόδια Τμήματα και Υπηρεσίες παλαιότερη αίτηση της Ιεράς Μητρόπολης Πάφου.
• Ο Καθεδρικός Ναός θα αναδειχθεί ως τοπόσημο της πόλης, ορατός στον ορίζοντα, στην “Ακρόπολη” της Πάφου με σημεία θέασης απαράμιλλα.
• Βρίσκεται σε άμεση σχέση με την έδρα της Μητρόπολης
• Ανέγερση μικρού Ξωκκλησιού στον Δημόσιο Κήπο της Πάφου
• Μετονομοσία της Οδού Ανδρέα Ιωάννου που οδηγεί προς το Μουσαλλά σε Οδό Μητροπόλεως

Δεν θα έπρεπε έστω να εξεταστεί;

Απευθύνω έκκληση προς το Δημοτικό Συμβούλιο της πόλης μας αλλά και προς τον Πανιερώτατο Μητροπολίτη Πάφου. Το ζήτημα ανέγερσης νέου Ναού δεν πρέπει ούτε μπορεί να είναι θέμα διαφωνιών και διχασμού. Μπορούν να εξευρεθούν εναλλακτικές -πολύ καλύτερες- λύσεις οι οποίες θα αγκαλιαστούν ομόφωνα τόσο από το Δημοτικό Συμβούλιο όσο και από την ίδια την κοινωνία. Ο νέος Ναός της πόλης μας θα πρέπει να αποτελεί σύμβολο Ιστορικής συνέχειας αλλά και κοινωνικής πραγμάτωσης, μεγαλοπρεπής όχι μόνο ως οικοδόμημα αλλά -κυρίως- ως κοινωνικό επίτευγμα.

Ας θυμηθούμε τον μακαριστό Μητροπολίτη Πάφου Ιάκωβο Αντζουλάτο, μια φωτεινή μορφή που χάρη σε αυτό σήμερα το Ιστορικό μας κέντρο αποτελεί ένα στολίδι και ας δώσουμε ξανά ζωή στο μοναδικό πνεύμονα πρασίνου που μας έχει απομείνει.