Έχουμε μπροστά μας ένα ορατό ορίζοντα, το 2017. Η Πάφος μετά από χρόνια εγκληματικού λήθαργου αλλάζει πρόσωπο, αναγεννάται. Ή τουλάχιστον θέτονται τα θεμέλια για να αναγεννηθεί. Γιατί για να αναγεννηθεί μια πόλη που κατακρεουργείται τα τελευταία χρόνια από μια βάναυση οικονομική κρίση χρειάζεται χρόνος, όραμα, σχεδιασμός.
Δεν είναι αρκετό να ολοκληρωθούν τα έργα, δεν μπορεί από μόνος του ένας πλατειακός χώρος, μια ανάπλαση να φέρει την ανάπτυξη. Είναι απαραίτητη και η βούληση, αλλά και η νηφαλιότητα στις αποφάσεις. Πρέπει να προσεγγίσουμε το 2017 ως την απαρχή μιας νέας εποχής και όχι το τέλος, δεν είναι ο στόχος το 2017, είναι τα θεμέλια.
Οφείλουμε να είμαστε ρεαλιστές και νηφάλιοι. Δεν μπορεί σε ένα έτος να ανακάμψει μια ολόκληρη πόλη, μπορεί όμως να θέσει στέρεες βάσεις για το μέλλον. Αυτό οφείλουμε να κάνουμε σήμερα. Κατά την άποψή μου ένα είναι το λάθος που μπορεί να προκύψει, να αντιγράψουμε μοντέλα άλλων πόλεων ή άλλων χωρών. Να παραδειγματιστούμε πρέπει, να αντλήσουμε ιδέες αλλά ως εκεί. Αν μας έχει διδάξει κάτι η ύφεση των τελευταίων ετών είναι ότι επιβάλλεται επιτέλους να αλλάξουμε κουλτούρα. Να αποβάλουμε τη νοοτροπία του άκρατου πιθηκισμού ξένων προς εμάς προτύπων και πρακτικών. Πρέπει να επενδύσουμε λαμβάνοντας υπόψη τα πληθυσμιακά αλλά και κοινωνικά δεδομένα της πόλης μας, όχι μόνο σήμερα αλλά και σε βάθος χρόνου. Θυμάμαι χαρακτηριστικά κάτι που ανέφερε και στο παρελθόν πρώην δήμαρχος Λευκωσίας, όταν του έγινε παρατήρηση «γιατί δεν κάνετε καρναβάλι στην Λευκωσία» απάντησε ότι «δεν έχουμε πρόβλημα να το οργανώσουμε αλλά θέλουμε και τους Λεμεσιανούς να το εφαρμόσουν». Να έχουμε επίγνωση δηλαδή, να θέτουμε ποιοτικά κριτήρια, Παφίτικα πρωτίστως.
Για να μπορέσει το ιστορικό εμπορικό κέντρο της πόλης να λάμψει πρέπει να διατηρήσει τον εμπορικό του χαρακτήρα. Η μετατροπή του σε “Λήδρας Πάφου” ή “Ψυρρή” δεν μπορεί να λειτουργήσει, στερείται βασικών προϋποθέσεων με σημαντικότερη την πληθυσμιακή “ανεπάρκεια”. Είναι ως ενισχυτικές αυτές οι χρήσεις προς τον εμπορικό χαρακτήρα της περιοχής που πρέπει να προσεγγιστούν. Ακόμη και πόλεις με πολύ περισσότερο πληθυσμό από την Πάφο (και με Πανεπιστήμια) όπως είναι η Θεσσαλονίκη έχουν διατηρήσει τους εμπορικούς τους άξονες (Τσιμισκή) και τοποθετούν σε παράδρομους και κάθετες οδούς χρήσεις διημέρευσης και εστίασης. Με αυτό τον τρόπο θα μπορούν οι χρήσεις να ενισχύονται και να αλληλοσυμπληρώνονται.Να εξετάσουμε δηλαδή το εξωραϊσμένο εμπορικό κέντρο υπό το πρίσμα του υπαίθριου Mall, να συνδέσουμε τις χρήσεις μεταξύ τους αλλά με στόχο να ενισχύσουμε την επιχειρηματικότητα. Έτσι θα ενισχύσουμε και το κέντρο ως πόλο έλξης.
Το κέντρο κάθε πόλης δεν αποτελεί μόνο το γεωγραφικό της πυρήνα, όπου αποτυπώνεται η ιστορική της εξέλιξη, αλλά ταυτόχρονα ένα λειτουργικά πολυδύναμο χώρο, με ξεχωριστό συμβολισμό και μοναδικές ιδιότητες όπως η αστική συνοχή, η οικονομική δραστηριότητα, η αναγνωσιμότητα, η κοινωνική επαφή, και η σχέση του ατόμου με την κοινότητα. Πρόκειται λοιπόν για ένα χώρο μοναδικό, γνωστό σε όλους τους κατοίκους της πόλης.
Για να λειτουργήσει το μοντέλο χρειάζεται όμως και βούληση από τους ιθύνοντες. Να δοθούν συγκεκριμένα κίνητρα και να ληφθούν μέτρα ανάπτυξης. Ενδεικτικά:
- Ανάκτηση των εγκατελειμμένων Τ/Κ καταστημάτων
- Μείωση ή και απάλειψη των φορολογιών για μια περίοδο 2 ετών σε νέες επιχειρήσεις
- Ουσιαστική και συνεχής σύνδεση με δημόσιες συγκοινωνίες από και προς το παραλιακό μέτωπο
- Στήριξη των Αρχών με συνεχείς εκδηλώσεις
- Δημιουργία Συμβουλευτικού Κέντρου Επιχειρηματικότητας στο οποίο θα μπορούν νέοι (και υφιστάμενοι) επιχειρηματίες να καθοδηγούνται και να ενημερώνονται ως προς τα σχέδια που διατίθενται αλλά να παρέχονται και συμβουλευτικές υπηρεσίες ως προς τη βιωσιμότητα των επιχειρήσεων.
Να ετοιμαστεί επιτέλους Σχέδιο Περιοχής, όχι μόνο για το Ιστορικό Κέντρο αλλά και για την Κάτω Πάφο και άλλες περιοχές που μπορούν να αποτελέσουν πόλους έλξης επιχειρηματικής δραστηριότητας. Το επιχείρημα ότι Σχέδια Περιοχής ετοιμάζονται μόνο για νέες περιοχές ανάπτυξης στερείται τεκμηρίωσης. Το Σχέδιο Περιοχής για το κέντρο της Λεμεσού ετοιμάστηκε το 2003, ήταν τότε το κέντρο της Λεμεσού νέα περιοχή; Επιβάλλεται λοιπόν η αλλαγή κλίμακας σχεδιασμού, σε μεγαλύτερη λεπτομέρεια, από το Τοπικό Σχέδιο στο Σχέδιο Περιοχής, ώστε το κέντρο να αντιμετωπιστεί χωριστά αλλά και σε συνδυασμό με την υπόλοιπη πόλη, λαμβάνοντας υπόψη τις δικές του ιδιομορφίες και ανάγκες, και εισάγοντας μέτρα και εργαλεία ποιοτικής βελτίωσης και ενεργού πολεοδομικής παρέμβασης. Μόνο με αυτό τον τρόπο το κέντρο μπορεί να συνεχίσει να διαδραματίζει το ρόλο του «μαγνήτη» και να αποκατασταθεί η σχέση μεταξύ στρατηγικής και υλοποίησης μέτρων πολιτικής από τα ανώτερα επίπεδα σχεδιασμού προς τα κατώτερα.
Για χρόνια τρέχαμε πίσω από τις εξελίξεις. Επιλέγαμε να δράσουμε κατόπιν εορτής. Πρέπει να αλλάξει αυτό, κυρίως πρέπει να αλλάξει η κουλτούρα μας. Έχουμε την τύχη να ζούμε σε μια επαρχία που συγκεντρώνει συγκριτικά πλεονεκτήματα, είναι η ώρα να τα εκμεταλλευτούμε. Με στρατηγική, σχεδιασμό και βούληση όμως. Βούληση από το κράτος, από την τοπική αυτοδιοίκηση αλλά και από τους ίδιους τους πολίτες. Για χρόνια παραμείναμε στο περιθώριο, είναι ξανά η ώρα της Πάφου, της το οφείλουμε, μας το οφείλουν!
