“Ελάτε φίλοι μου. Ποτέ δεν είναι αργά να ανακαλύψουμε έναν καινούργιο κόσμο.”

(Ο Οδυσσέας προς τους συντρόφους του), Ποίημα “Οδυσσέας” Άλφρεντ Τέννυσον

Δεν μπορεί παρά να μας ικανοποιούν οι κινήσεις από πλευράς Κυβέρνησης για αλλαγές στη δομή της Προεδρίας και τομές στη Δημόσια Διοίκηση. Είναι όμως άξιο απορίας αν πράγματι τα εξαγγελθέντα μέτρα αποτελούν πράγματι αλλαγές ή αν απλά επιχειρόνται ανακαινισμοί του δοκιμασμένου και αποτυχημένου.  Έχω την αίσθηση ότι σήμερα, περισσότερο από ποτέ ίσως, έχουμε ανάγκη από το πραγματικά καινούργιο.  Χρειαζόμαστε άμεσα όραμα αλλά και υλοποίησή του, πραγματικές τομές.  Σαν αναλγητικό, αντίδοτο στην οδύνη.  

Πώς όμως καθορίζεται το καινούργιο;  Ποιά είναι εκείνα τα γνωρίσματα που θα αποτελέσουν τα θεμέλια μιας ουσιαστικής αλλαγής; Έχουμε τη νηφαλιότητα αλλά και την τόλμη να ξεριζώσουμε όλες εκείνες τις παθογένειες που έχουν μολύνει το πολιτικό και κοινωνικό μας σύστημα;  Αν θέλουμε να έχουμε κάτι που ποτέ πριν δεν είχαμε, πρέπει να κάνουμε κάτι που ποτέ πριν δεν κάναμε!  

Το πραγματικά καινούργιο δεν μπορεί να έχει ημερομηνία λήξης, πρέπει να είναι κυρίως ιδέα και μετά μέτρο.  Δεν μπορεί να είναι προσωποπαγές, δεν γίνεται να βασίζεται στις προθέσεις και στις ικανότητες ενός, ούτε καν λίγων.  Πρέπει να σαρκώνεται από πολλούς, να είναι επιτελική προσπάθεια, να αφορά και να επηρεάζει τη συντριπτική πλειοψηφία της κοινωνίας.  

Είναι αυτή η καθολικότητα της επίδρασής του που μπορεί να το καταστήσει και ουσιαστικό και διαχρονικό.  Για να λειτουργήσει και να στεριώσει η αλλαγή πρέπει να γίνει έντονα αισθητή και να λάβει υπόψη ολόκληρο το νησί μας, από την Πάφο μέχρι την Κερύνεια.  Είναι λοιπόν αναγκαία προϋπόθεση να προγραμματιστεί μεθοδικά η νεκρανάσταση της πεθαμένης περιφέρειας, να σχεδιαστεί εξ’αρχής ο αναπτυξιακός χάρτης της νήσου.  Ήρθε η ώρα να αναχαιτιστεί το ετεροχρονιστικό μοντέλο της παράλογης και ατελέσφορης μονοδιάστατης ανάπτυξης πόλεων-ηγεμόνων.  Μόνο τότε μπορούμε να προχωρήσουμε μπροστά, αν καθοριστούν με σαφήνεια και όραμα οι αναπτυξιακοί άξονες της κάθε επαρχίας.   

Η συνείδηση της διαφοράς δεν σημαίνει αντιπαλότητα, σημαίνει προϋπόθεση ισότιμης δημιουργικής μετοχής.  Γιατί καινούργιο θα είναι και η ουσιαστική και συνεπής αποκέντρωση, η ανάδειξη κάθε δήμου και κοινότητας σε αυτοδιοικούμενο κύτταρο του κοινωνικού μας γίγνεσθαι.  Τέλος στον άναρχο και ζημιογόνο ανταγωνισμό ποιά πόλη θα αναδειχτεί ο αποκλειστικός τουριστικός προορισμός και ποιά θα καταφέρει πρώτη να “κερδίσει” το καζίνο μέσα από μια λογική καλλιστείων και πλανόδιων πωλητών.   Να επιδιώξουμε τη συνεργασία.  Να μην συγκεντρώνονται όλα τα υπουργεία στην πρωτεύουσα, να δοθούν ουσιαστικά κίνητρα για να μεταφερθούν τα Πανεπιστήμια στην “περιφέρεια” και να καταστήσουμε ένα ισχυρό εκπαιδευτικό κέντρο, αλλού το λιμάνι, αλλού ο τουρισμός.  Το επιτρέπουν και οι μικρές αποστάσεις αλλά και τα μεγέθη μας, ας σταματήσουμε να πιθηκίζουμε πρακτικές που γέννησαν άλλες κοινωνίες για τις δικές τους, σαφώς διαφορετικές προτεραιότητες.

Είναι αυτονόητο ότι για να λειτουργήσει το καινούργιο, πρέπει να εδραιωθεί στις συνειδήσεις μας, να γίνουμε οι ίδιοι η αλλαγή που θέλουμε να επιφέρουμε.  Αυτό δεν μπορεί να επέλθει αν δεν συνοδευτούν τα μέτρα από απτά γνωρίσματα, ρεαλιστικά δείγματα πολιτικού νεωτερισμού.  Θεσμική εξασφάλιση αξιοκρατίας στον δημόσιο τομέα, καταξίωση της αριστείας.  Ριζική αλλαγή των οργανωτικών σχημάτων και των όρων λειτουργίας της δημοσιοϋπαλληλίας.  Πειθάρχηση του συνδικαλισμού των κρατικών λειτουργών σε κοινωνικές, όχι συντεχνιακές προτεραιότητες.  Εκσυγχρονισμός και αναβάθμιση των διαδικασιών προσλήψεων, προαγωγών και συνταξιοδοτήσεων.  

Διατυπώνω μια άποψη που συνοδεύεται από ένα αθόρυβο λυγμό για το “ανέφικτο”.  Γνωρίζω ότι οι καινούργιες ιδέες, οι νεωτερισμοί δεν αρέσουν στους “ηλικιωμένους”.  Τους αρέσει να πείθονται ότι ο κόσμος δεν βελτιώνεται αλλά χειροτερεύει, ότι πρόλαβαν αυτοί τα καλύτερα.  Απευθύνομαι λοιπόν κυρίους στους νέους, στους νέους που έχουν όραμα, που παρόλες τις δυσκολίες, την ανεργία και τις δυσοίωνες προβλέψεις παραμένουν στην πατριδα τους και είναι διαθετειμένοι να παλέψουν για το μέλλον τους.  Το πραγματικά καινούργιο είναι το στοίχημα της δικής μας γενιάς, φτάνει να είμαστε έτοιμοι να το πραγματώσουμε αλλά και να το αντιληφθούμε.