Έχουμε ήδη δει τα θετικά αντίκτυπα της εκπόνησης και εφαρμογής Σχεδίων Περιοχής τόσο στη Λεμεσό όσο και στη Λευκωσία. Το Σχέδιο Περιοχής είναι ουσιαστικά Σχέδιο Ανάπτυξης. Περιλαμβάνει μέτρα ελέγχου και παρεμβάσεις στο χώρο και αποτελεί εργαλείο υλοποίησης έργων.  Τα Σχέδια Περιοχής περιλαμβάνουν μέτρα πολιτικής και πρόνοιες, κατά πολύ λεπτομερέστερα από εκείνα που περιέχονται στα Τοπικά Σχέδια, και κατά κανόνα αφορούν γεωγραφικές περιοχές μικρότερες σε έκταση από εκείνες στις οποίες αναφέρονται τα Τοπικά Σχέδια.

Ένα Σχέδιο Περιοχής στοχεύει στην «απόκτηση ταυτότητας», στην αναβίωση και ανάδειξη της  πολιτιστικής κληρονομιάς αλλά και στην ενθάρρυνση της επιχειρηματικότητας.  Ένα σχέδιο περιοχής παρέχει πρόνοιες για δίκτυα υποδομής, , απομάκρυνση μη επιθυμητών χρήσεων, εργαλεία Πολεοδομικού Παρεμβατισμού (αστικός αναδασμός, φορολογικά κίνητρα).  Χρήσεις όπως αναψυχή, ψυχαγωγία, δίκτυα πρασίνου,  παραλιακοί υπαίθριοι δημόσιοι χώροι εντάσσονται στην περιοχή και εκπονούνται εξειδικευμένα σχέδια ανάπλασης , μελέτες επιπτώσεων οδικού δικτύου και περιβαλλοντικής πληρότητας.

Αποτελεί σήμερα επιτακτική ανάγκη να προκηρυχθεί η διαδικασία εκπόνησης και έγκρισης Σχεδίων Περιοχής τόσο στο Εμπορικό Κέντρο (που αποκτά μετά την αποπεράτωση της ανάπλασης ιδιαίτερη σημασία στην πόλη μας), όσο και στις περιοχές της Κάτω Πάφου και του Μουττάλου.

Τα σχέδια θα εντάσσονται σε ένα ενιαίο Πολεοδομικό, Συγκοινωνιακό, Οικονομικό Σχεδιασμό με δοκιμασμένες πολιτικές που εφαρμόζονται στην Ευρώπη.  Στο κάθε σχέδιο θα καθορίζονται όλα τα αναπτυξιακά έργα και έργα υποδομής.  Όλοι θα ξέρουν πώς θα διαμορφωθεί μελλοντικά η περιοχή.  Κυρίως όμως θα αποφεύγονται τακτικές του “ράβε-ξήλωνε” .  Αυτό το σχέδιο θα αποτελεί και την κυριότερη τεκμηρίωση και επιχειρηματολογία για τη διεκδίκηση πόρων από τα διαρθρωτικά ταμεία της Ε.Ε. για την περίοδο μέχρι και το 2020.

Εδώ και χρόνια παρατηρείται -ανά το Παγκύπριο- μια ασυνέπεια ως προς τις πολιτικές που καθορίζονται από τα Δημοτικά Συμβούλια όσο αφορά Πολεοδομικά Ζητήματα.  Πολλές φορές το εκάστοτε Δημοτικό Σύμβουλιο και Πολεοδομική Επιτροπή εφαρμόζουν κατά το δοκούν αποφάσεις άνευ συγκεκριμένου πλαισίου.  Οφείλουμε πλέον να θεσμοθετήσουμε βασικές αρχές και άξονες που θα υπηρετούν ένα μακρόπνοο όραμα, χωρίς παρεκκλίσεις.

Αγνοώντας πολλές φορές βασικές παραμέτρους που επηρεάζουν τις οικοδομές, λαμβάνονται αποφάσεις που ορισμένες φορές μπορεί να προβούν και ζημιογόνες για την τοπική οικονομία.  Οι Δημότες αλλά και οι μελετητές δεν έχουν ξεκάθαρη εικόνα ως προς τις προδιαγραφές και προϋποθέσεις, με αποτέλεσμα να εξαναγκάζονται πολλές φορές να ζητούν “πολιτική παρέμβαση”.

Επιβάλλεται λοιπόν η σύνταξη και η εφαρμογή μιας Χάρτας Πολεοδομικής Πολιτικής στην οποία θα καταγράφονται με λεπτομέρεια και σαφήνεια οι πρόνοιες και οι απαιτήσεις της Δημοτικής Αρχής.  Η Χάρτα θα πρέπει να λαμβάνει σοβαρά υπόψη σοβαρές παραμέτρους όπως είναι τα Χρονοδιαγράμματα της ίδιας της Δημοτικής αρχής αλλά και οι ιδιαιτερότητες του υποστατικού.

Άλλα είναι τα κριτήρια με τα οποία οφείλει να εξεταστεί μια μονοκατοικία σε Ζώνη κατοικίας και εντελώς διαφορετικά αυτά ενός Κέντρου Ψυχαγωγίας στην Τουριστική Ζώνη.  Εντελώς διαφορετική προσέγγιση απαιτεί μια νέα οικοδομή από μια υφιστάμενη οικοδομή και στην “εναρμόνισή” της με τα σημερινά δεδομένα.

Για να πετύχουμε ένα βελτιωμένο Αστικό Ιστό, επιβάλλεται να έχουμε ξεκάθαρο όραμα αλλά και ορθή αντίληψη των διαδικασίων.  Είναι η ώρα να εξετάσουμε ζητήματα Πολεοδομικής Αμνηστίας σε παλαίες-υφιστάμενες οικοδομές, ειδικά σε περιοχές ειδικού χαρακτήρα (μια πρακτική που υιοθετήθηκε από το Υπουργείο Εσωτερικών).

Η πολιτική της Χάρτας σε συνάρτηση με την Πολεοδομική Αμνηστία και τη συμβολή των αρμόδιων Λειτουργών αλλά και ενός Συμβουλευτικού οργάνου θα καταστούν εχέγγυα για την ομαλότερη “εξυγίανση” προβληματικών οικοδομών αλλά και την απάλειψη φαινομένων “πελατειακών σχέσεων” μεταξύ Δημοτικών Συμβούλων και Ιδιοκτητών Ακινήτων.  Δεν είναι δυνατόν στη σημερινή εποχή να πρέπει να γνωρίζεις τον τάδε ή τον δείνα για να καταφέρεις να εκδόσεις μια Πολεοδομική Άδεια ή μια έγκριση.

Η παραχώρηση πολεοδομικών κινήτρων με στόχο την ενθάρρυνση επενδύσεων αποτελεί βασικό κίνητρο για την ανάκαμψη της τοπικής μας οικονομίας.  Οφείλουμε να συμβάλουμε τα μέγιστα ούτως ώστε να ενθαρρύνουμε την αναπτυξιακή διαδικασία και να καταστήσουμε τις υπηρεσίες του Δήμου όσο πιο ευέλικτες προς την εξυπηρέτηση νέων επιχειρήσεων.

Ήδη, σε Παγκύπριο επίπεδο, τα κίνητρα που υιοθετήθηκαν από το Υπουργικό Συμβούλιο αποδίδουν, ας τα εξετάσουμε ως παράδειγμα.  Σε μια περίοδο που η τοπική οικονομία ταλανίζεται, η πόλη μας χρειάζεται όσο ποτέ “ανάσα”.   Χωρίς να καταφεύγουμε σε πρακτικές άναρχης και άτακτης ανάπτυξης, μπορούμε να παρέχουμε εκείνα τα κίνητρα που θα καταστούν ωφέλιμα για μικρομεσαίες επιχειρήσεις.  Εννοείται ότι τα κίνητρα αυτά, όπως και του Υπουργικού, θα ισχύουν για περιορισμένο χρονικό διάστημα, μέχρι να ανακάμψει ουσιαστικά η τοπική οικονομία μας.

• Επίσπευση χρόνου υποβολής σχεδίων και αδειοδότησης
• Μείωση τελών κατάθεσης
• Μείωση ενοικίου Χώρων Στάθμευσης για Χώρους Εστίασης
• Συνεχόμενη κάλυψη στο επίπεδο του Ισογείου σε Εμπορικούς και Τουριστικούς άξονες
• Διεύρυνση επιτρεπόμενων χρήσεων
• Ενθάρρυνση αναπτύξεων που συνάδουν με τις στρατηγικές κατευθύνσεις της οικονομίας.

Η εικόνα σήμερα στις Τεχνικές Υπηρεσίες του Δήμου είναι -δυστυχώς- αποκαρδιωτική.  Ούτε οι λειτουργοί αλλά ούτε οι Δημότες έχουν στη διάθεσή τους τα μέσα που θα τους επιτρέπουν την επίσπευση άσκοπα χρονοβόρων διαδικασίων.  Πρέπει άμεσα να μηχανογραφηθούν ΟΛΕΣ οι υφιστάμενες και αρχειοθετημένες εγκριμένες Πολεοδομικές Άδειες και να είναι προσβάσιμες από τους Ιδιοκτήτες.  Την ίδια στιγμή οι νέες αιτήσεις πρέπει να μηχανογραφούνται άμεσα και να αναρτώνται στο Διαδίκτυο με σειρά προτεραιότητας ούτως ώστε να γνωρίζει ο αιτητής ανά πάσα στιγμή σε ποιό στάδιο βρίσκεται η αίτησή του.   Παρέχοντας στους Δημότες στην πρόσβαση στις διαδικασίες διασφαλίζουμε τη Διαφάνεια αλλά και την Ισονομία, η κάθε αίτηση θα εξετάζεται με σειρά κατάθεσης χωρίς να λαμβάνονται υπόψη εμβόλιμες “πολιτικές παρεμβάσεις”.

Η γραφειοκρατία γιγαντώνεται, οι περισσότερες αιτήσεις μέχρι να εγκριθούν απαιτείται η πάροδος -τουλάχιστον- 6 μηνών.  Η καθυστέρηση έγκρισης και έκδοσης πολεοδομικής άδειας αποτελεί παράγοντα απώλειας σημαντικών εσόδων για την πόλη μας και  σημαντικό ανασταλτικό παράγοντα για την ανάπτυξη.

Να εφαρμοστεί πλήρως το σύστημα του αυτοελέγχου.  Οι μελετητές αναλαμβάνουν την ευθύνη της ορθότητας των αιτήσεων και οι άδειες εκδίδονται σε ελάχιστο και καθορισμένο χρόνο.  Μετά την πάροδο του καθορισμένου χρόνου η άδεια θεωρείται εκδοθείσα.

Το σύστημα του Αυτοελέγχου ήδη εφαρμόζεται στο Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως που υπάγεται στο Υπουργείο Εσωτερικών.

Να καταρτιστεί Πολεοδομικό Συμβούλιο συμβουλευτικού χαρακτήρα , το οποίο θα μπορεί να καθοδηγεί την Πολεοδομική Επιτροπή του Δημοτικού Συμβουλίου σχετικά με την πολιτική που θα ακολουθείται σε αποφάσεις Πολεοδομικής φύσεως.

Στόχος να εφαρμοστεί ένα ενιαίο και συγκεκριμένο πλαίσιο το οποίο θα ευνοεί τόσο τους δημότες αλλά και θα προάγει μια πάγια και ξεκάθαρη πολιτική ως προς τις αποφάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου.

Στο Συμβούλιο θα συμμετέχουν  μέλη του ΕΤΕΚ, του Συνδέσμου Αρχιτεκτόνων, του Συνδέσμου Πολιτικών Μηχανικών, του Συνδέσμου Επιχειρηματιών Ανάπτυξης Γης και Οικοδομών, του Συνδέσμου Εκτιμητών και του Συνδέσμου Εργολάβων Οικοδομών.  Είναι αυτονόητο ότι οι φορείς που θα εκπροσωπούνται θα έχουν την τεχνογνωσία αλλά και την εμπειρία του Ιδιωτικού τομέα.  Οι προτάσεις τους θα είναι κατευθυντήριες – και όχι δεσμευτικές ή εκτελεστικές – με στόχο τον εκσυγχρονισμό των Τεχνικών υπηρεσιών του Δήμου.

Το Συμβούλιο θα μπορούσε να αποτελέσει όχι μόνο τη γέφυρα επικοινωνίας του Ιδιωτικού Τομέα με την Τοπική Αυτοδιοίκηση αλλά και ένα Συμβουλευτικό σώμα που θα μπορούσε να παρέχει προκαταρκτικές απόψεις σε νέους επιχειρηματίες που ενδιαφέρονται να επενδύσουν σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις στην πόλη μας.

Μέχρι τώρα στην Πάφο, ο όποιος σχεδιασμός χώρων πρασίνου γινόταν αποσπασματικά και άνευ ευρύτερου σχεδιασμού.  Δεν μπορεί σε μια σύγχρονη Ευρωπαϊκή πόλη να απουσιάζουν οι “πνεύμονες” πρασίνου ή να τοποθετούνται άναρχα και άνευ σχεδιασμού.

Να καταρτιστεί πλάνο χωροθέτησης και να εντοπιστούν οι χώροι που μπορούν να μετατραπούν σε Χώρους πρασίνου, πάρκα, γήπεδα και παιδότοποι.  Να εφαρμοστούν χωροταξικά και πολεοδομικά κριτήρια ούτως ώστε σε συγκεκριμένη εμβέλεια να υπάρχει τουλάχιστον 1 πάρκο, 1 παιδότοπος και 1 χώρος πρασίνου, σε συνάρτηση με την Πολεοδομική ζώνη της περιοχής.  (Διαφορετικά τα δεδομένα και οι ανάγκες σε Ζώνες Κατοικίας και εντελώς διαφορετικά σε Βιομηχανικές Ζώνες)

 Η μελέτη να λάβει σοβαρά υπόψη τη συνδεσιμότητα των χώρων και την ενοποίησή τους με ποδηλατοδρόμους και πεζόδρομους , την πρόσβαση σε Δημόσια Συγκοινωνία αλλά και την προσβασιμότητα σε άτομα με κινητικά προβλήματα. Ετσι, θα έχουμε ένα μακροπρόθεσμο πλάνο το οποίο θα ολοκληρώνεται μεθοδικά.